|
LUTOSŁAWSCY
 
 
Kliknij,
aby obejrzeć Drzewo Genealogiczne Rodziny Lutosławskich.
 
Od 1786 roku, czyli od ślubu
Franciszka Lutosławskiego, syna Jana, z Antoniną
Burska, gniazdem rodzinnym łomżyńskiej linii rodu Lutosławskich było
Drozdowo. Ród ten pochodził z sieradzkiego i
pieczętował się herbem Jelita.
Synem Franciszka i Antoniny Lutosławskich
był Wincenty Jakób (1793 - 1855). Był absolwentem
Szkoły Prawa i Administracji. Początkowo gospodarował w Rembielinie i niemal
do końca życia był członkiem Rady Parafialnej w Chorzelach. Po ślubie z
Józefą Grabowską osiadł w Drozdowie. Mieli czworo dzieci:
 
Edwarda (1816 - 1867), właściciela Rembielina,
ożenionego z Celiną Gawrońską ze Szławant, Zofię Józefę ur. w 1819 r.,
która wyszła za Franciszka Grabowskiego z Dobratycz,
Emilię Antoninę, ur. w 1820 r. późniejszą Mieczysławową
Gawrońską oraz Franciszka
Dionizego (1830 - 1891), dziedzica Drozdowa.
Wincenty Jakób
był szczerym patriotą.
Gospodarował zmagając się stale z brakiem gotówki i kiepskim zdrowiem, jednak
ogromnie dbał o wykształcenie swych dzieci. Zachowane listy do najmłodszego z
nich, Franciszka, świadczą o tym niezbicie.
Franciszek Dionizy,
absolwent Instytutu Agronomicznego w Marymoncie, człowiek niezwykle
inteligentny, energiczny i pracowity, objął majątek po śmierci swego ojca w
1855 r. Wprowadził nowoczesne metody gospodarowania, poznane na studiach i
praktykach w Polsce i za granicą, rozwinął mleczarstwo i zbudował browar, z
którego piwo otrzymywało najwyższe nagrody na wystawach światowych. W ciągu
kilku lat doprowadził Drozdowo do rozkwitu, który pozwolił na wykształcenie
sześciu wybitnych synów. Był fundatorem kościoła w Drozdowie. Z małżeństwa z Marią Szczygielską urodziło się dwóch
synów: Wincenty i Stanisław.
Z poślubioną po śmierci Marii, jej siostrą Pauliną
dorosłości doczekało czterech synów: Marian, Jan, Kazimierz i Józef.
 
Wincenty
Lutosławski (1863 - 1954) był najstarszym synem Franciszka i Marii
ze Szczygielskich. W 1885 r. uzyskał na Uniwersytecie w Dorpacie stopień
kandydata w zakresie chemii, a w 1886 r. w zakresie filozofii. W 1887
rozpoczął studia nad Platonem i uzyskał magisterium z filozofii. Następnie
pracował w Moskwie, Londynie i Kazaniu, gdzie dostał docenturę na
Uniwersytecie i w Hiszpanii. W 1899 r osiedlił się z rodziną na kilka lat w
Krakowie, gdzie wykładał na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ich dom był miejscem
spotkań literatów, artystów i działaczy narodowych. Wincenty Lutosławski stał
się aktywnym członkiem Ligi Narodowej, założył Koło Filaretów oraz pismo
Eleusis stowarzyszenia Eleuteria. Prowadził niesłychanie aktywne życie
naukowe i pedagogiczne. Jeździł z wykładami niemal po całym świecie. W 1913 r
założył tzw. Kuźnicę w Chateau Barby we Francji, z której korzystało wielu
rodaków. W czasie Traktatu Wersalskiego opracowywał ekspertyzy dla delegacji
polskiej. Po zakończeniu wojny został profesorem na Uniwersytecie Wileńskim.
Po przejściu na emeryturę, po krótkich pobytach w różnych miejscach i
krajach, osiadł w Krakowie, gdzie jeszcze w latach 1946-48 wykładał na
Uniwersytecie Jagiellońskim.
Z małżeństwa z hiszpańską poetką, Sofią Casanovą,
Wincenty Lutosławski zostawił trzy córki: Marię (1888 -
1979), która wyszła za Mieczysława Niklewicza, Izabelę (1889 - 1972), zamężną z
Romualdem Wolikowskim oraz Halinę (1897 - 1989) późniejszą
Czesławową Meissnerową.
Z drugiego związku, z Wandą Peszyńską, urodził się syn Wincentego Tadeusz
(1913 - 1998), który w czasie wojny przezwał się na Aleksandra
Jordana i tak pozostał, oraz córka Janina (1922 - 2006),
doktor filologii angielskiej.
 
 
 
Stanisław (1864 - 1937) - skończył studia
rolnicze w Halle i po śmierci ojca objął
prowadzenie majątku drozdowskiego. Ożeniony z Marią Jabłońską,
mieszkał w Dolnym Dworze, dzisiejszym Muzeum Przyrody.
Rozwijał działalność społeczną. Założył w Łomży średnią Szkołę Handlową
(1906) i Syndykat Rolniczy, był działaczem organizacji ziemiańskich, m. in.
stał na czele Łomżyńskiego Oddziału Banku Ziemian i Łomżyńskiego Oddziału
Związku Ziemian. W Drozdowie zorganizował ochronkę dla dzieci w wieku
przedszkolnym i przyczynił się do budowy szkoły. Był prezesem Rady
Parafialnej w Drozdowie. Obdarzony praktycznym zmysłem prowadził w
kierowanych przez siebie instytucjach racjonalną i pożyteczną działalność.
Marian
(1871 - 1918) - inżynier mechanik po politechnice w Rydze, uzyskał też dyplom
inżyniera elektryka na politechnice w Darmsztadzie - zainstalował pierwszą
niewielką elektrownię dla bloku domów w Warszawie, wprowadzał nowe techniki
elektrotechniki jak np. prąd trójfazowy, założył fabrykę kas ogniotrwałych
"Grafit", w 1900 r. zainstalował, pierwszą w kraju, elektrownię
napędzaną silnikiem spalinowym Diesla dla zespołu hotelu Bristol. Pisał
artykuły i wykładał elektrotechnikę w Szkole Mechaniczno - Technicznej H.
Wawelberga i S. Rotwanda. W 1902 r. założył biuro techniczne rozszerzając
swoją działalność na budownictwo, w szczególności żelbetnictwo. Budował
stropy żelbetowe w Warszawie, potem pierwszy dom takiej konstrukcji przy
ulicy Solec, kościół św. Zbawiciela w Wilnie, i wiele innych. W tej
dziedzinie również prowadził wykłady i kursy, a także publikował artykuły.
Marian Lutosławski był zapalonym
społecznikiem. Oprócz działalności w Stowarzyszeniu Techników i innych
organizacjach zawodowo - gospodarczych, był m.in. współtwórcą Macierzy
Szkolnej i działaczem Narodowej Demokracji, był jednym z inicjatorów
założenia Komitetu Obywatelskiego i Polskiego Komitetu Pomocy Sanitarnej na
początku I wojny światowej. W 1915 r. został delegowany jako pełnomocnik
Centralnego Komitetu Obywatelskiego i PKPS do Moskwy. Organizował tam pomoc
dla ludności polskiej wysiedlanej z Kongresówki, polskie szkoły, warsztaty,
szpital, ośrodki pomocy i opieki, a w późniejszym czasie powrót ludzi do
kraju. W 1918 r. Marian został aresztowany pod zarzutem działalności
kontrrewolucyjnej i rozstrzelany bez sądu.
Z małżeństwa z Marią Zielińską
zostawił dwóch synów Franciszka i Zbigniewa oraz dwie
córki Hannę późniejszą Andrzejową Zalewską oraz Zofię.
Jan
(1875 - 1950) doktor nauk rolniczych po studiach w Rydze, Lipsku i Halle. W
latach 1906 - 1907 był redaktorem Przeglądu Rolniczego. Następnie
gospodarował w swoim majątku Pączkowizna (dzisiejsze Czaplice). Od początku
XX w. aktywnie pracował w Towarzystwie Rolniczym w Łomży, wygłaszając
referaty i udostępniając swój księgozbiór dla propagowania wiedzy rolniczej.
W 1910 r. Jan Lutosławski objął redakcję Gazety Rolniczej, tygodnika
poświęconego technice, produkcji rolniczej i obronie interesów gospodarczych
ziemian, a także zapoznającego czytelników z osiągnięciami światowego
rolnictwa. Po II wojnie światowej opracowywał zagospodarowanie Ziem
Odzyskanych, od czego go jednak szybko odsunięto, a wiele jego mądrych
postulatów nie doczekało się realizacji. Z małżeństwa z Wandą z
Krybut Daszkiewiczów, I voto Adamową Woyzbunową, miał syna Szczęsnego Bogdana,
który zginął w Oświęcimiu zostawiając dwoje dzieci.
Kazimierz
(1880 - 1924) - doktor medycyny i św. Teologii, lekarz, pedagog, ksiądz,
współtwórca Harcerstwa Polskiego, autor Krzyża
Harcerskiego, poseł na Sejm w Niepodległej Polsce. W czasie pobytu w
Anglii w 1904 r. zapoznał się z ideałami ruchu skautowego tworzonego przez
gen. Roberta Stephensona Smytha Baden - Powella. Po powrocie do kraju
pracował nad przystosowaniem poznanych zasad dla potrzeb młodzieży polskiej.
Współpracował ściśle ze swymi przyjaciółmi Olgą i Andrzejem Małkowskiemi.
Swoje podręczniki i artykuły dla harcerzy podpisywał jako x. Jan Zawada,
Instruktor skautowy, Kapelan skautów lub Kapelan obozowy. W 1906 r. jako
rekonwalescent po przebytej gruźlicy w Zakładzie dr Tarnawskiego w Kosowie
założył dla dzieci kuracjuszy tzw. wakacyjną drużynę "Dzieci
Kosowskich" W 1907 roku Kazimierz Lutosławski wspólnie z ks. Janem
Gralewskim zorganizował czteroletnie Ognisko Wychowawcze Wiejskie w Starej
Wsi pod Nowomińskiem. W programie szkoły było dużo elementów pracy skautowej,
a celem jej było wykształcenie dzielnych obywateli Polski i kościoła
katolickiego. W czasie wakacji 1911 roku, przebywając w Drozdowie, założył
dwa zastępy "Kruki" i "Czajki" zrzeszające dzieci z
rodziny Lutosławskich i ich przyjaciół. Członkowie tych zastępów dali
początek zastępom tworzonym w Warszawie przy szkole E. Konopczyńskiego i
późniejszej drużynie im. księcia Józefa Poniatowskiego.
Po święceniach kapłańskich otrzymanych
we Fryburgu w Szwajcarii został prefektem
szkół warszawskich i z wielką energią oddał się pracy w harcerstwie. Pięknie
śpiewał, był świetnym mówcą i zawsze miał mnóstwo pomysłów więc trudno się
dziwić, że młodzież patrzyła w niego jak w tęczę, a propagowana przez niego
praca nad sobą owocowała wspaniałym pokoleniem dzielnych Polaków. Ksiądz
Lutosławski działał w harcerstwie do czasu konferencji zjednoczeniowej, w
dniach 1-2 listopada 1918 roku, w czasie której wszystkie organizacje
harcerskie z zaboru pruskiego, Małopolski, Rusi i Rosji, Królestwa
Kongresowego i Litwy złączyły się w Związek Harcerstwa Polskiego.
Współpracował nad projektem statutu ZHP.
Na tejże konferencji zatwierdzono Krzyż
Harcerski jego projektu, nadawany już od 1913 r. skautom warszawskim. Ksiądz
Kazimierz Lutosławski był niewątpliwie jednym z głównych ideologów ruchu
skautowego w Polsce. Charakterystyczne dla polskiego harcerstwa były
idealizm, poświęcenie, służba narodowi połączona z zabawą, ćwiczeniami
fizycznymi i koleżeństwem. Od 1919 roku ksiądz Lutosławski poświęcił się
pracy politycznej jako poseł na Sejm Ustawodawczy. W dniu 5 stycznia 1924
roku w wyniku ciężkiej szkarlatyny odszedł na Wieczną Wartę.
Z okazji 70 rocznicy śmierci ks. Kazimierza Lutosławskiego, w
dniach 14 - 18 stycznia 1994 r. odbył się I Zlot Dh. Szarego,
podczas którego, staraniem 36. Łomżyńskiej Harcerskiej Drużyny Pożarniczej
"Wigilowie" im. Mariana Wojciecha Śmiarowskiego - Rawicz, wraz z
działającej przy niej Poczcie Harcerskiej 101 Łomża, wmurowano na płycie grobowej księdza
kopię Krzyża Harcerskiego, drugą zaś przekazano do Muzeum Przyrody w
Drozdowie. W imprezie wzięło udział 14 drużyn harcerskich z Hufca Ziemi
Łomżyńskiej i Hufca w Kolnie.
Od 1995 roku. w pierwszy weekend marca, odbywają się coroczne Zloty Druha Szarego
dla uczczenia Jego kolejnych rocznic urodzin, a z każdym rokiem bierze w nich udział,
oprócz Harcerstwa Łomżyńskiego, coraz więcej drużyn z różnych stron Polski;
między innymi z Wrocławia, Otwocka, Łochowa, Ostrowca Świętokrzyskiego,
Radomska, Skawiny, Stalowej Woli, Krakowa, Siemiatycz, Golubia-Dobrzynia,
Mrągowa, Gdańska, Zambrowa, Kolna, Długoborza itd.
Organizator i komendant kolejnych Zlotów, hm. Henryk F. Karwowski
HR zgromadził wiele materiałów dotyczących życia i działalności Kazimierza
Lutosławskiego i z niezwykłym zapałem popularyzuje postać twórcy Krzyża
Harcerskiego oraz idee pracy skautowej.
W jego Rozkazie specjalnym L.2 z 4 marca 1995 r. do uczestników II Zlotu
Druha Szarego czytamy m.in. o zawołaniu "Czuwaj"
„czuwajcie przede wszystkim sami nad sobą,
abyście nie byli winni życia bez celu i sensu; czuwajcie nad tym, aby wasza
harcerska godność i przyrzeczenie jakie złożyliście, jaśniały szczerym
blaskiem; czuwajcie w służbie Bogu i ojczystego kraju, który was wydał i
któremu wszystko zawdzięczacie; czuwajcie i nieście zawsze chętną pomoc
bliźnim i potrzebującym”
Podczas V Jubileuszowego Zlotu dh.
Szarego, który odbył się w dniach 6 - 8 marca 1998 roku w Szkole Podstawowej
w Drozdowie zainaugurowano obchody 80-lecia krzyża harcerskiego jako odznaki
ogólnopolskiej. Miejsce spotkań - hol szkolny udekorowany był w tablice dot.
rodu Lutosławskich, dh. Szarego i sponsorów.
 
Druhny i Druhowie!
Wszystkich, którzy noszą Krzyż Harcerski, bez względu na przynależność organizacyjną,
zapraszam do udziału i współtworzenia kolejnych Zlotów odbywających się w pierwsze
weekendy marca.
Wszelkie niezbędne informacje o programie, zadaniach przed rajdowych,
obowiązujących dokumentach, są w każdej chwili dostępne - prześlę je drogą internetową
lub tradycyjną pocztą.
To tylko dzięki wielkiemu zapałowi wielu z Was i tylko dzięki Wam,
Druhny i Druhowie i Waszej wielkiej determinacji i zaangażowaniu, Zloty
te od 2008 roku stały się OGÓLNOPOLSKIMI!!!
Serdecznie
pozdrawiam
– z błękitnym niebem ! – Czuwaj !
hm. Henryk F. Karwowski HR
e-mail: ph.zhp101lomza@onet.eu lub zlot.szarego@wp.pl
adres Skr.poczt.78 18-400 Łomża 1
tel. kom: 693 182 997
Józef (1881- 1918) - z wykształcenia
rolnik i filozof - działacz narodowy i
społeczny w organizacjach ziemiańskich i ludowych. W latach 1908-1915
administrował Górnym Drozdowem i browarem. Brał aktywny udział w życiu
kulturalnym i społecznym łomżyńskiego. Organizował przedstawienia, prowadził
kursy rolnicze propagując spółdzielczość. W lecie 1915 roku został zmuszony
do opuszczenia Drozdowa. Dołączył do swych braci w Moskwie i został
przedstawicielem Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Riazaniu. Aresztowany
w kwietniu 1918 r. został rozstrzelany 5.IX.1918 r.
Z małżeństwa z Marią Olszewską miał trzech synów: Jerzego,
Henryka i późniejszego znanego kompozytora
- Witolda.
 
 
Tych
sześciu braci Lutosławskich działających w różnych dziedzinach łączyło
ogromne umiłowanie Kraju czemu dawali świadectwo całym swoim życiem.
|